PODGLĄD ATOMU
     
 

Podział państwa Bolesława Krzywoustego na dzielnice



Linia chronologiczna




Źródło 1. Jan Długosz, Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego [fragment]. Testament Bolesława Krzywoustego

[Bolesław Krzywousty] dla [zapobieżenia] domowym wojnom, zwadom i rozterkom, mogącym po jego zgonie wybuchnąć, Królestwo Polskie, którego dotąd sam jeden książęciem był i monarchą, między synów podzielił w ten sposób, że najstarszemu Władysławowi zrodzonemu z Rusinki [zapisał] ziemię krakowską, sieradzką, łęczycką, Śląsk i Pomorze, zalecając, aby przy nim jako pierworodnym zostało prawo starszeństwa, zwierzchnia władza i powaga. […] Bolesławowi zaś Kędzierzawemu naznaczył ziemię mazowiecką, dobrzyńską, kujawską i chełmińską; Mieczysławowi [Mieszkowi III Staremu] gnieźnieńską, poznańską i kaliską, a Henrykowi [Henrykowi Sandomierskiemu] sandomierską i lubelską […]. Miał jeszcze Bolesław piątego syna Kazimierza [Kazimierza Sprawiedliwego], narodzonego w roku zeszłym, niemowlę w kolebce, któremu przy rozdziale ziem i prowincji między czterech synów żadnej nie wyznaczył dzielnicy.[…]



Objaśnienia do tekstu źródłowego:

testament – rozporządzenie własnym majątkiem na wypadek śmierci

najstarszy syn – tu: senior, jako książę Polski, panujący w Krakowie posiadał władzę zwierzchnią nad pozostałymi braćmi




Źródło 2. Mapa. Polska w okresie rozbicia dzielnicowego około połowy XIII w., CARTE





Ćwiczenia


Posługując się linią chronologiczną, uzupełnij poprawnie zdanie:

Bolesław Krzywousty panował w latach 1102-1138, zatem jego rządy przypadły na ................. połowę ...... wieku.


Na podstawie źródła 1.

1. Narysuj tablicę genealogiczną rodziny Bolesława Krzywoustego.
2. Czemu chciał zapobiec Bolesław Krzywousty sporządzając swój testament?


Na podstawie źródeł 1 i 2.

1. Opowiedz, jak zostało podzielone państwo polskie po śmierci Bolesława Krzywoustego.
2. Wymień dzielnice, które otrzymali w dziedziczne władanie synowie Bolesława Krzywoustego – Władysław Wygnaniec, Bolesław Kędzierzawy, Mieszko III Stary, Henryk Sandomierski.
3. Jak miał na imię najmłodszy syn Bolesława? Jak sądzisz, dlaczego nie otrzymał on żadnej dzielnicy?


Praca domowa

Krzywousty, Sprawiedliwy, Kędzierzawy, Stary, Wygnaniec, Sandomierski – to nie nazwiska ( w XII wieku ludzie jeszcze nie posiadali nazwisk), tylko przydomki. Poszukaj informacji na temat pochodzenia przydomków wymienionych władców.





























Tytuł: Podział państwa Bolesława Krzywoustego na dzielnice
Opis skrócony: Porozmawiamy o Bolesławie Krzywoustym. Dowiemy się, jakimi motywami kierował się ten władca podejmując decyzję o podziale swojego państwa między synów. Połączymy nasze rozważania z analizą mapy. Dowiemy się, które ziemie otrzymali w testamencie synowie władcy.
Autor(rzy): Małgorzata Soczewicz
Hasła treści Bolesław Krzywousty, testament Bolesława Krzywoustego, senior, dzielnica senioralna, Kraków
Uwagi metodyczne Pod kierunkiem nauczyciela uczniowie mogą podjąć próbę oceny decyzji Bolesława Krzywoustego o podziale państwa polskiego. Zachęcam, by motywować uczniów do samodzielnego wypowiadania się. Proponuję skorzystanie z map w powszechnie dostępnych atlasach szkolnych. Do tej lekcji mogą to być mapy: Polska dzielnicowa, w Atlasie historycznym dla szkół podstawowych (Nowa Era, Warszawa 2012, s. 26) lub Polska w czasach rozbicia dzielnicowego w Ilustrowanym atlasie historii Polski (Demart, Warszawa 2006, s. 30).Pod kierunkiem nauczyciela uczniowie mogą podjąć próbę oceny decyzji Bolesława Krzywoustego o podziale państwa polskiego. Zachęcam, by motywować uczniów do samodzielnego wypowiadania się. Proponuję skorzystanie z map w powszechnie dostępnych atlasach szkolnych. Do tej lekcji mogą to być mapy: Polska dzielnicowa, w Atlasie historycznym dla szkół podstawowych (Nowa Era, Warszawa 2012, s. 26) lub Polska w czasach rozbicia dzielnicowego w Ilustrowanym atlasie historii Polski (Demart, Warszawa 2006, s. 30).


Szacowany MINIMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 30
Szacowany MAKSYMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 45

 
Materiały udostępniane za pomocą Serwisu można wykorzystywać zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska,
z wyjątkiem materiałów, które zostały wyraźnie oznaczone jako nieobjęte postanowieniami tej licencji.
Strona współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z projektu: „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania – zgodnych z polską podstawą programową kształcenia ogólnego – przeznaczonych dla uczniów – dzieci obywateli polskich za granicą”.
Deklaracja dostępnosci